Czołgi, a obrona państwa
 |
| Pierwszy model angielskiego czołgu, wykonany z drzewa w 1915 r. |
Pomysł bojowego wozu na gąsienicach po raz pierwszy zrealizowano w Anglii i pierwsi użyli go Anglicy na polu bitwy w pamiętnej walce nad Sommą 15 września 1916 r. W 7 miesięcy potem zaczęli go dopiero używać Francuzi. Z tą chwilą rozmach w budowie coraz to większej ilości czołgów dla celów wojennych zwiększa się w Anglii w tak szybkim tempie, że w ciągu 3 lat skonstruowano tam około 20 różnych typów tanków w ogólnej ilości mniej więcej 2000 sztuk, które brały udział w wojnie światowej i niewątpliwie zdecydowały o jej rozstrzygnięciu na rzecz koalicji.
 |
| Czołg angielski, mogący pomieścić, prócz załogi i 20-u piechurów. |
Za przykładem Anglii wszystkie większe mocarstwa europejskie zaopatrują pośpiesznie swe armie w czołgi i w całej Europie zaczyna wrzeć gorączkowa praca, celem udoskonalenia wynalazku i zastosowanie go do miejscowych warunków lub poszczególnych i specjalnych potrzeb. Pierwszy angielski model z drzewa wykonano na podstawie projektu sir. Tritton'a w firmie ,,William Foster" w Lincolnie na początku lata 1915 roku.
 |
| Angielski garaż czołgów. |
Wszystkie czołgi angielskie z początku wojny były typu ciężkiego o biegu najwyżej 14 km. na godzinę, - potem zaczęto wyrabiać lżejsze - a ostatni typ szybkobieżnego czołgu angielskiego porusza się z szybkością 40 km. na godzinę, mieszcząc w sobie 6 ludzi Załogi, małe działko o kalibrze 57 mm. i 4 karabiny maszynowe.
 |
| Angielski średni, szybkobieżny czołg. |
Udoskonalenia postępują wszędzie w tak pospiesznym tempie, że dzisiejsza nowość po roku może mieć tylko wartość przestarzałego eksponatu muzealnego. Dlatego jest rzeczą wielce ważną, aby Państwo Polskie posiadało własną wytwórnię czołgów, w której produkowano by systemy stale doskonalące się i zastosowane do miejscowych warunków strategicznych, posiłkowanie się bowiem importem z zagranicy jest ryzykowne - gdy t nie ulega wątpliwości, że zaopatrywać nas będą, w maszyny starsze o typie wycofywanym z obiegu, które celu swego zabezpieczenia granic naszych i obrony państwa, osiągnąć nie byłyby w stanie.
 |
| Przekrój podłużny czołgu fiat 300. |
 |
| Próba czołga Renaut na gąsienicach kpt-a Kardaszewicza dokonana zimą z 1923-1924 r. w okolicy Sulejówka. |
 |
| Wóz bojowy Pavesi p. 4. typu lekkiego, zbudowany ostatnio we Włoszech - może przezwyciężać duże przeszkody terenowe. |
 |
| Radio-czołg angielski. |
Pamiętajmy o tej sprawie palącej, bo jest rzeczą więcej niż prawdopodobną - że w przyszłych zapasach wojennych, jakie czekają świat i ludzkość, potężne te, żelazne potwor pełzające - odegrają rolę pierwszorzędną. W. Z.
